Άγνωστης προέλευσης παράσιτο εξαφανίζει την πίννα από τις ελληνικές θάλασσες. Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες.

Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται στις ελληνικές θάλασσες μία νέα σημαντική απειλή, που αυτή τη φορά κινδυνεύει να αφανίσει άλλο ένα προστατευόμενο θαλάσσιο είδος, την πίννα.
Το παράσιτο πρωτοεμφανίστηκε το 2016 στην Ισπανία αποδεκατίζοντας πληθυσμούς του συγκεκριμένου ενδημικού οστρακοειδούς της Μεσογείου (pinna nobilis). Ήδη, κατέγραψε καταστροφική πορεία στις θάλασσες της Γαλλίας και της Ιταλίας και κατέληξε στο ελληνικό αρχιπέλαγος.
Το καμπανάκι του κινδύνου στην Ελλάδα χτύπησε πέρσι το καλοκαίρι. Ύστερα από συνεχείς αναφορές για νεκρές πίννες σε σημεία του Αιγαίου, ερευνητική ομάδα από τα πανεπιστήμια Μυτιλήνης (τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών) και Θεσσαλίας (Κτηνιατρικής) μαζί με το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), διεξήγαγαν αυτοψίες σε συνολικά δεκατρείς τόπους στα παράκτια ύδατα της Λέσβου, όπου διαπίστωσαν μαζική θνησιμότητα του είδους σε ποσοστό άνω του 93% κατά μέσο όρο.
Χρησιμοποιώντας γενετικά και ιστολογικά στοιχεία, οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα ότι αιτία της μαζικής θανάτωσης είναι ένα πρωτόζωο, μικρού μεγέθους οργανισμός, που πλήττει μόνο τις πίννες.

"Δεν γνωρίζουμε πώς ταξίδεψε ως εδώ. Υποθέτουμε ότι έφτασε με το έρμα των πλοίων» δήλωσε στο ΑΠΕ ο αν. καθηγητής του τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών, στο Πανεπιστήμιο Λέσβου, με γνωστικό αντικείμενο τη Θαλάσσια Οικολογία, Στέλιος Κατσανεβάκης.
Το γεγονός κρίνεται ιδιαιτέρως ανησυχητικό δεδομένης της επαπειλούμενης εξαφάνισης ενός απολύτως ενδημικού και εμβληματικού είδους της Μεσογείου, που όπως τονίζουν οι ειδικοί, ενίοτε απαντάται και σε μήκος ενός μέτρου.

Οι Ισπανοί έχουν ήδη χαρακτηρίσει την πίννα «κρισίμως κινδυνεύον είδος» και οι επιστήμονες έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στην προστασία των υπαρχόντων πληθυσμών.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, στο θαλάσσιο περιβάλλον δεν μπορεί κανείς να καταπολεμήσει ένα παράσιτο, δεδομένων των κινδύνων η όποια διαδικασία εξόντωσής του να συμπαρασύρει άλλους θαλάσσιους οργανισμούς. Αυτό που, ωστόσο, μπορεί να γίνει, είναι ο εντοπισμός των υγιών πληθυσμών πίννας και η μελέτη των περιβαλλοντικών συνθηκών -προφανώς συνδυασμός θερμοκρασίας και αλατότητας νερού- που αποτρέπουν το παράσιτο.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαν ίσως να δημιουργηθούν αντίστοιχες συνθήκες για κάποιους πληθυσμούς του είδους, έτσι ώστε να προστατευτεί από προσβολή του παράσιτου και κατά συνέπεια από εξαφάνιση.

Η πίννα μοιάζει με τεράστιο μύδι. Το όστρακό της αποτελείται από λεπτά και πλατιά ελάσματα, τα οποία είναι ενωμένα στην κορυφή τους, ώστε να ανοίγουν και να κλείνουν Το ζώο, το οποίο τρώγεται χωρίς να είναι ιδιαίτερα εύγευστο, χρησιμοποιείται κυρίως ως δόλωμα στο ψάρεμα. Στο όστρακο της πίννας σπάνια σχηματίζονται μαργαριτάρια, τα οποία όμως δεν έχουν ιδιαίτερη οικονομική αξία.

Εκτός από την αλιεία, όπου χρησιμεύει ως δόλωμα, η πίννα χρησιμοποιείται και για την κατασκευή μεταξένιων υφασμάτων. Συγκεκριμένα, η βύσσος της πίννας χρησιμοποιείται για κατασκευή τέτοιων υφαντών στην νότια Ιταλία και στη Σικελία. Επίσης, από τη βύσσο κατασκευάζουν κάλτσες και γάντια.